1. /
  2. Start
  3. BLOG
  4. Rynki amerykańskie
  5. Eksport do Kanady artykułów spożywczych

Eksport do Kanady artykułów spożywczych

Prezentujemy Państwu analizę eksportu do Kanady artykułów spożywczych przygotowaną przez Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Montrealu.

1. Eksport polskich artykułów spożywczych do Kanady (dane statystyczne).

Według kanadyjskich danych statystycznych w 2012 r. polski eksport produktów rolno-spożywczych do Kanady osiągnął wartość 69,19 mln CAD odnotowując wzrost o ponad 20% w stosunku do roku poprzedniego (57,6 mln CAD w 2011 r.).

W 2012 r. eksport z Polski produktów spożywczych stanowił 6,3% całkowitego eksportu polskiego do Kanady (4% w 2011 r.) więcej...

 

2. Podstawowe bariery w eksporcie artykułów rolno-spożywczych.

Rynek niektórych produktów podlega w Kanadzie licznym restrykcjom mającym na celu jego ochronę przed wyrobami spoza Kanady. Ograniczeniom podlega również obrót między poszczególnymi prowincjami, pomiędzy którymi wymiana odbywa się w oparciu o system kontyngentów wewnętrznych.

Organem administracji federalnej nadzorującym obrót z zagranicą towarami reglamentowanymi jest Biuro Kontroli Eksportu i Importu (The Exports and Imports Controls Bureau - EICB - podlegające federalnemu Ministerstwu Spraw Zagranicznych i Handlu Zagranicznego - Department of Foreign Affairs and International Trade (DFAIT) http://www.international.gc.ca/controls-controles/index.aspx

 

a) Kontyngenty taryfowe:

Z uwagi na fakt, że Kanada podpisała Porozumienia ws. Rolnictwa WTO z grudnia 1993 r., w 1995 roku system stosowanych uprzednio ilościowych ograniczeń importowych ("quantitative agricultural import controls") został zastąpiony przez kontyngent taryfowy tzw. „tariff rate quotas" - TRQ.

System kontyngentów taryfowych stosowany jest w stosunku do następujących artykułów rolno-spożywczych:

  • wyroby mleczarskie (Dairy Products):

- masło (butter),

- sery (cheese of all types other than imitation cheese),

- maślanka (buttermilk in dry, liquid or other form),

- mleko (fluid milk),

- serwatka w proszku (dry whey),

- mleko w proszku i skondensowane (evaporated and condensed milk),

- śmietana (heavy cream),

- wyroby ze składników otrzymywanych z mleka (products consisting of natural milk constituents),

- przetwory spożywcze objęte kodem celnym 1901.90.33 (food preparations),

- lody przeznaczone do sprzedaży detalicznej (ice cream and ice cream novelties in retail packaging),

- jogurty (yoghurt).

  • drób i jaja (Poultry and Eggs) - podzielone na cztery kategorie:

- kurczaki i wyroby z kurczaków (chicken and chicken products);

- indyki i wyroby z indyków (turkey and turkey products);

- jaja wylęgowe i pisklęta (broiler hatching eggs and chicks);

- jaja i wyroby z jaj (eggs and egg products);

  • margaryna (Margarine);
  • wołowina i cielęcina (Beef and veal);
  • pszenica, jęczmień i ich wyroby (Wheat, barley and their products);
  • mrożona wieprzowina (Frozen pork).

Ilości sprowadzone do Kanady w ramach "tariff rate quotas" podlegają niższym stawkom celnym, które w kanadyjskiej taryfie celnej figurują jako "within access commitment". Importerzy kanadyjscy po wystąpieniu o przyznanie, otrzymują tzw. "import allocations" określane też mianem "quota-shares". Dodatkowo Kanada w ramach umów o wolnym handlu: Canada-U.S. Free Trade Agreement (FTA) i North American Free Trade Agreement (NAFTA) przyjęła na siebie zobowiązania dotyczące preferencyjnego dopuszczania wyrobów z USA (FTA) oraz USA i Meksyku (NAFTA) w ramach "access level commitments". Jeżeli któreś z przyjętych zobowiązań jest wyższe (WTO lub NAFTA lub FTA) - obowiązującymi są ilości z przyjętego przez Kanadę "najwyższego" z zobowiązań.

Elementem uzupełniającym system są dodatkowe pozwolenia na import po preferencyjnych stawkach celnych w przypadku, jeżeli:

Importowany wyrób przeznaczony jest do dalszego przerobu - a wyrób końcowy będzie reeksportowany "supplementary import permits" w ramach Import For Re-Export Program - IREP) - szczegółowe informacje dotyczące wyrobów mleczarskich można znaleźć na stronie http://www.international.gc.ca/controls-controles/prod/agri/dairy-laitiers/notices-avis/663.aspx?lang=eng

Wydawane są także zgody na import po niższych stawkach celnych celem zbadania rynku ("import of dairy products for the purpose of test marketing"). Dotyczą one tylko nowych na rynku wyrobów ("new products that are, for example, unique or are produced with unique processes and require a substantial capital investment for their production");

Zgody wydawane są także w sytuacjach wyjątkowych ("Other applications for authorization for supplementary imports due to extraordinary or unusual circumstances will be evaluated on their individual merits. In deciding whether or not to authorize supplementary imports, the Minister will consider, amongst other criteria, the availability of like or substitutable products in the Canadian market");

Minister Spraw Zagranicznych i Handlu Zagranicznego (Minister of Foreign Affairs and International Trade) może także wydać konkretne pozwolenie specjalne (specific import permit): "Pursuant to subsection 8 (1) of the EIPA, the Minister may issue to any resident of Canada applying therefor, a permit (a "specific import permit") to import goods included on the ICL, in such quantity and of such quality, by such persons, from such places or persons, and subject to such other terms and conditions as are described in the permit or in the regulations.

Szczegółowy raport z z działań wynikających z ustawy EXPORT AND IMPORTS PERMIT ACT federalnego Ministra Spraw Zagranicznych i HZ Kanady za rok 2008 (rok obrachunkowy - tzw."quota year" liczony jest od dnia 1 sierpnia 2007 do dnia 31 lipca 2008) jest dostępny pod linkiem: http://www.international.gc.ca/controls-controles/assets/pdfs/documents/AnnualReport2008rapportannuel.pdf

Ilości przekraczające TRQ podlegają zdecydowanie wyższym stawkom celnym określanym w taryfie jak "over access commitment". W tym przypadku firmy kanadyjskie mogą importować dowolne ilości w ramach tzw. General Import Permit No.100 Import po wyższych stawkach celnych czyni go praktycznie nieopłacalnym Treść dokumentu na stronie http://www.international.gc.ca/controls-controles/report-rapports/list_liste/handbook-manuel/GIP100.aspx?lang=eng)

 

b) Funkcjonowanie monopoli:

Import wyrobów alkoholowych pozostaje w gestii władz poszczególnych prowincji. Powołane przez władze prowincji agencje jak np. LCBO w prowincji Ontario czy SAQ w prowincji Quebek kontrolują obrót i dostęp do alkoholu poprzez sieć własnych sklepów. W ograniczonym stopniu odbywa się również sprzedaż wyrobów alkoholowych w sklepach prywatnych. Akceptacja towaru następuje po przekazaniu danych fizyko-chemicznych danego produktu i przyjęciu obowiązującego programu promocyjnego towaru ustalanego przez daną agencję. Wymagania w poszczególnych prowincjach są zróżnicowane i towar dopuszczony w jednej prowincji nie jest automatycznie dopuszczony do obrotu w drugiej.

 

c) Inne czynniki hamujące eksport

 

Zasady wprowadzania produktów na rynek

Utrudnieniem we wprowadzaniu artykułów rolno-spożywczych na rynek kanadyjski jest konieczność spełniania przez wyrób federalnych wymogów sanitarnych i przepisów dotyczących jego opakowania (etykiety i oznakowanie). Instytucją nadzorującą w tym zakresie jest federalna Kanadyjska Agencja Inspekcji Żywności (The Canadian Food Inspection Agency) www.inspection.gov.pl

CFIA stosuje odmienne zasady dopuszczania na rynek wg następującego podziału asortymentowego http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/impe.shtml:

Kanada posiada jeden z najlepszych systemów kontroli żywności na świecie. Od 2005 roku wprowadzono do pracy ponad pięciuset nowych inspektorów oraz wdrożono nowoczesny system ewidencji towarów.

Kontrole CFIA dokonywane są zwykle po rozładunku kontenerów i przewiezieniu próbek do badania. W tym czasie pozostała część dostawy jest zatrzymana przed obrotem. Zwolnienie przez inspektora CFIA towaru następuje po pomyślnym przejściu wszystkich badań i kontroli składu. W wielu przypadkach przedłużający się czas kontroli prowadzi niestety do przeterminowania się całości dostawy. Dotyczy to głównie takich produktów jak przetwory rybne i konserwy mięsne.

Z drugiej strony pojawiają się głosy kanadyjskich farmerów, którzy wysuwają krytykę rządu wobec nadmiernych obostrzeń w produkcji żywności i nierównej pozycji w tym względzie w stosunku do konkurentów zagranicznych. Krytykowana jest również polityka importowa, która według producentów daje większe szanse importerom niż rodzimym producentom.

 

Wymogi dotyczące opakowań

W ostatnim czasie CFIA usystematyzowała zasady oraz wprowadziła nowe regulacje dotyczące opakowań i etykietowania produktów sprzedawanych na terenie Kanady. Powyższe zasady zostały zamieszczone na stronie internetowej: http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/labeti/labetie.shtml.

Doświadczenia firm działających na terenie Kanady importujących żywność z Polski oraz Europy pokazują, iż egzekwowanie norm etykietowania i datowania produktów odbywa się najczęściej w siedzibach tychże firm lub bezpośrednio u ich odbiorców.

Według przeprowadzanych przez CFIA w ostatnim czasie kontroli słodyczy i wyrobów piekarskich, ponad 50% badanych produktów nie było w pełni zgodne z deklarowanym na etykiecie składem.

Licencje i pozwolenia importowe

Na importerów towarów objętych regulacjami obrotu nałożony jest również obowiązek posiadania:

  • pozwoleń importowych - Ustawa o pozwoleniach eksportowo-importowych (The Export and Import Permits Act) wymaga od importera posiadania pozwolenia importowego (Import Permit) na produkty mleczarskie. Importer, jeśli nie posiada pozwolenia importowego, może sprowadzać wyroby mleczarskie, jednak w takim przypadku są one obłożone wyższymi stawkami celnymi: http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/dailai/cdnreqe.shtml
  • licencji importowych na ser - w przypadku serów twardych importer zobowiązany jest do posiadania ważnej licencji na import serów (Cheese import licence) przyznawanej przez CFIA. Licencję można uzyskać za pośrednictwem regionalnych biur CFIA. http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/dailai/comp/compe.shtml

W roku bieżącym CFIA zapowiedziała wprowadzenie licencji dla importerów żywności w Kanadzie. Na obecny moment nowe zasady są w trakcie konsultacji również z importerami. Importerzy żywności oraz składników do produkcji żywności, których działalność reguluje ustawa o żywności i lekach (Food and Drugs Act) zobowiązani będą uzyskać licencję oraz wykazać, że wdrożyli system bezpieczeństwa żywności oraz zapewnili zgodność sprowadzanych do Kanady towarów zgodnie z ustawą i regulacjami dotyczącymi opakowań i oznaczania produktów konsumenckich (Consumer Product Packaging and Labelling Act and Regulations).

Wydawanie licencji będzie podlegało pod ustawę o produktach rolnych (Agricultural Products Act) i będą je musieli uzyskać importerzy takich towarów jak:

  • napoje alkoholowe i bezalkoholowe,
  • wyroby cukiernicze,
  • tłuszcze i oleje,
  • odżywki dla dzieci,
  • kawa i herbata,
  • zboża,
  • przyprawy,
  • soki,
  • wyroby piekarnicze.

Pozostałe czynniki:

Wydaje się, że Kanada nie stanie się znaczącym odbiorcą polskiej żywności, nawet w przypadku istotnego zliberalizowania dostępu na rynek dla towarów z importu z następujących powodów:

Kanada jest i pozostanie przez długie lata wiodącym światowym producentem eksporterem art. rolno-spożywczych, stosującym przy tym system wysokich subsydiów do produkcji rolnej;

Liczba konsumentów jest relatywnie mała (32 mln mieszkańców) i pomimo tego, iż przeważająca ich część żyje w dużych aglomeracjach, jest to kraj ogromnych odległości (drugi co do powierzchni na świecie). Powoduje to kłopoty logistyczne i w sposób naturalny sprawia, iż część asortymentu pochodzi z produkcji lokalnej (danej prowincji);

Z powodu odległości dzielącej Kanadę i Polskę, artykuły o krótkim terminie przydatności do spożycia (np. część wyrobów mleczarskich, świeże boczniaki itp.) muszą być dostarczana frachtem lotniczym, co znacznie podwyższa koszt importu i obniża konkurencyjność tych wyrobów na rynku;

Kanadyjczycy przywiązani są do znanych i sprawdzonych marek północnoamerykańskich i światowych.

Występują trudności z wprowadzeniem towarów do dużych sieci dystrybucyjnych, obsługiwanych często przez centrale zakupów (zaopatrujące w niektórych przypadkach także północne stany USA). Duże sieci oczekują i wymagają zapewnienia przez dostawcę/eksportera lub miejscowego importera/dystrybutora: dużych partii towaru o stałej jakości i cenie, przy ścisłym zachowaniu uzgodnionego harmonogramu wysyłek i w opakowaniu w pełni odpowiadającym aktualnym przepisom, oferując jednocześnie trudne warunki finansowe. Eliminuje to praktycznie polskie MŚP z grona potencjalnych dostawców. Wskutek rosnącej konkurencji na rynku wewnętrznym i malejących marż (także w wyniku recesji, przez którą przechodzi Kanada), niektóre kanadyjskie sieci dystrybucyjne ograniczają oferowany asortyment, eliminując pozycje nie zapewniające wystarczającej wielkości sprzedaży.

Część asortymentu, na przykład wędliny i pierogi, produkowana jest lokalnie przez firmy polonijne w oparciu o polskie receptury, co abstrahując nawet od zawiłych procedur CFIA, praktycznie uniemożliwia (wędliny) lub znacznie utrudnia ich eksport do Kanady (mrożone pierogi).

 

3. Możliwości rozwoju eksportu artykułów rolno-spożywczych.

Objęcie niektórych towarów systemem kontyngentów taryfowych nie oznacza, iż należy całkowicie zrezygnować z prób wprowadzenia części z nich na rynek kanadyjski (obecne są np. polskie sery twarde i twarożki oraz jogurty, choć w niedużych ilościach). Biorąc jednak pod uwagę wspomniane środki ochrony rynku wewnętrznego - nie należy się spodziewać możliwości dużego eksportu z Polski do Kanady (tym bardziej ze jak np. w przypadku serów twardych, importerzy dysponujący licencjami kierują swoje zainteresowanie i zamówienia głównie do państw mających od lat ugruntowaną pozycję i marki, takich jak Francja, Holandia czy Włochy).

Generalnie, polski eksport artykułów rolno-spożywczych do Kanady, pomimo istniejących barier i ograniczeń rośnie z roku na rok, zaś jego asortyment ulega rozszerzeniu. Najlepsze perspektywy mają towary już eksportowane z Polski do Kanady i których dostawy z roku na rok rosną.

Interesującym natomiast i korzystnym dla nas trendem jest rosnące znaczenie wyrobów tzw. "etnicznych" (głównie specjalności kuchni różnych krajów) coraz chętniej nabywanych przez klientów (wskutek m.in. podróży zagranicznych), których gust i dieta uległy na przestrzeni ostatnich 20 lat znacznemu urozmaiceniu (następuje stopniowe odchodzenie od podstawowych artykułów spożywczych, którymi były i nadal w dużej mierze są: białe pieczywo tostowe, bekon i jaja, hot-dogi, pizza, hamburgery i steki z frytkami).

Napływ ludności z Europy Środkowo-Wschodniej doprowadził do rozwoju sieci tak zwanych sklepów europejskich, gdzie klienci zaopatrują się w towary ze swoich macierzystych krajów jak również coraz liczniej Kanadyjczycy.

Mniejsze kanadyjskie sieci handlowe, takie jak Food Basics czy Price Chopper, odpowiadając na rosnący popyt na produkty polskie również wprowadzają je do swojego asortymentu (przykładem mogą tu być polskie wyroby cukiernicze).

Coraz częściej polskie artykuły spożywcze mają szansę wejść do kanadyjskich sieci dystrybucyjnych pod prywatną marką (private label), które cieszą się coraz większą popularnością w Kanadzie. Rezultatem występowania pod prywatną marką jest wprawdzie brak rozpoznawalności polskiego producenta i utożsamiania oferowanego towaru z Polską, jednakże zapewnia to większy i pewniejszy rynek zbytu.

Dodatkowo działa rosnąca świadomość klientów w temacie zdrowej żywności, co kieruje ich zainteresowanie w stronę wspomnianych sklepów europejskich. Prowadzi to do rosnącej popularności również towarów z Polski. Na pewno na rozwój tej tendencji będzie miała wpływ coraz większa popularność żywności tzw. biologicznej.

źródło: pełna analiza dostępna jest na stronie Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Montrealu (link)

skontaktuj się z nami:

Agencja Marketingu i Promocji Eksportu
AMPE Sp. z o.o.

Konduktorska 20/7
00-775 Warszawa

tel.: 0048 507 240 529
tel.: 0048 608 674 198

e-mail: ampe@ampe.pl